ZORUNLU ARABULUCULUK
Dava açmak isteyen taraf, 01/01/2018 tarihinden itibaren mevzuatımıza getirilmiÅŸ olan düzenlemeler çerçevesinde bazı davaları açmadan önce “arabuluculuk” adı verilen süreci tamamlamak yani dava açmadan önce karşı tarafla arasındaki husumeti bir arabulucu önünde son kez görüÅŸmek zorundadır. Bu görüÅŸmelere dair tutulacak olan son tutanak ile ancak süreç olumsuz olarak tamamlanması halinde baÅŸvurucu taraf davasını açabilecektir.
01/01/2018 tarihinden itibaren Ä°ÅŸ Kanununa; 01/01/2019 tarihinden itibaren de Ticaret Kanununa getirilmiÅŸ olan düzenlemelerle, “iÅŸçi alacakları ve tazminatları ile iÅŸe iade davaları” nda ve “Türk Ticaret kanununun 4.maddesinde ve diÄŸer kanunlarda belirtilmiÅŸ olan ve konusu bir miktar paranın ödenmesini gerektiren tüm davalar” da dava açmak isteyen taraf öncelikle arabuluculuk yoluna baÅŸvurmak zorundadır. Ayrıca 28/07/2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7251 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanun (“Kanun “) ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a (“Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun“), “Dava ÅŸartı olarak arabuluculuk” baÅŸlığı ile “73/A” maddesi eklendi. Bu maddeyle, parasal sınır olan 10.390 TL ve üzerindeki tüketici uyuÅŸmazlıklarında dava açılmadan önce arabulucuya baÅŸvurulmuÅŸ olması dava ÅŸartı haline getirildi.
Davacı tarafın açacağı dava, dava ÅŸartı arabuluculuk kapsamında ise, önce davayı hangi mahkemede açacaktı ise oradaki arabuluculuk bürosuna baÅŸvuru yapacak ve taleplerini içeren bir form dolduracaktır. Akabinde ilgili baÅŸvuru için bağımsız bir arabulucu atanır ve kendisine bildirilir.
Arabulucu kendisine atanmış olan dosyayı kabul etmesinin akabinde tarafları arayıp konuyu öÄŸrenecek ve ilk oturum gününü ile yerini belirleyip tarafları davet edecektir. Arabulucu tarafları süreç boyunca belirlenen toplantı günlerinde bir araya getirerek menfaatlerini ortaya çıkartmaya ve kendi çözümlerini ortaya koymalarını saÄŸlamaya çalışacaktır. Tarafların çözüm üretemediklerini gördüÄŸü noktada da kendi çözüm önerisini getirebilecektir. Ancak arabulucu hâkim olmayıp uyuÅŸmazlık hakkında karar veremez; ayrıca taraflara hukuki tavsiyelerde bulunamaz. Arabulucunun görevi sadece tarafları bir araya getirmek, müzakere ortamını saÄŸlamak ve tarafların tüm talepleri ile varsa anlaÅŸma noktalarını içeren tutanağı hazırlamaktır.
Arabuluculuk sonucunda taraflar anlaşırlarsa anlaÅŸma miktarının belli bir tutara kadar olan kısmının %6’sını aksi kararlaÅŸtırılmadıkça taraflar eÅŸit olarak ödeyecektir. Ancak anlaÅŸamamaları halinde ilk 2 saatlik ücreti devlet ödeyecek olup bu saati aÅŸan miktarı yine aksi kararlaÅŸtırılmadıkça taraflar eÅŸit olarak öderler.
Arabuluculuk sonucunda anlaÅŸmaya varılırsa, taraflar ve/veya avukatları ile arabulucunun birlikte imzaladıkları tutanak mahkeme ilamı hükmündedir. Tarafların anlaÅŸma ÅŸartlarını yerine getirilmemesi halinde iÅŸbu son tutanağı, mahkemeye baÅŸvurarak icra edilebilirlik ÅŸerhi almak kaydıyla icraya koyma hakları mevcuttur.
Davacı, dava ÅŸartı arabuluculuk yoluna gitmiÅŸ, toplantılara katılmış ve nihayetinde uzlaÅŸma saÄŸlanamamışsa bu durumda dava açabilecektir. Davacı, anlaÅŸamama hususunu içeren arabuluculuk son tutanağı ile birlikte davasını açacaktır. Son tutanağın dava açarken dosyaya eklememesi durumunda hakim bir haftalık kesin süre verecektir. Bu süre sonunda tutanak hala eklenmemiÅŸ olursa dava usulden reddedilecektir. Ancak davacı taraf, arabuluculuk yoluna hiç baÅŸvurmamışsa hâkim davayı doÄŸrudan usulden reddedecek olup dava açılmamış sayılacaktır.